Azathioprin (imurel)-behandling ved tarmsykdom

Dersom du har ein betennelsessjukdom i tarmen, kan det vere du skal starte behandling med azathioprin (imurel).

Azathioprin er eit legemiddel som hemmar immunsystemet ved å redusere produksjonen av betennelsesceller, og blir blant anna brukt i behandling av ulcerøs kolitt og Crohns sjukdom (inflammatoriske tarmsjukdommar). Legemiddelet blir i hovudsak brukt når du ikkje har tilstrekkeleg effekt av behandling med 5-ASA-produkter aleine, eller når du ikkje klarer deg utan Prednisolon. Azathioprin hjelper til med å halde sjukdommen i ein roleg fasen og reduserer behovet for Prednisolon. Azathioprin blir av og til brukt saman med såkalla «biologisk behandling», som infliksimab eller adalimumab.

Før

Vanlegvis krevst ingen spesielle førebuingar før behandlinga startar. Behandlinga hemmar likevel immunsystemet noko, og dersom du har, eller nyleg har hatt, ein infeksjon, er det viktig at legen får vite om dette. Ein aktiv infeksjon bør bli behandla før du kan starte behandling med azathioprin.

Graviditet og amming

Azathioprin blir rekna som trygt å bruke under graviditet og amming. I praksis må behandlinga alltid bli vurdert i kvart enkelt tilfelle opp mot risikoen ved aktiv alvorleg tarmsjukdom, som i seg sjølv kan skade fosteret.

Vaksinar

Du må ikkje bli vaksinert med levande vaksinar så lenge du får azathioprin. Levande vaksinar er vaksinar som består av levande, svekkande bakteriar eller virus. Levande vaksinar må seinast bli tatt 3 veker før oppstart, eller 3 månader etter avslutta behandling. Levande vaksinar inkluderer BCG, MMR, Varicella zoster-virus, gul feber, polio oral og tyfus oral.

Under

Behandlinga med azathioprin er enkel å gjennomføre, vanlegvis med 1–3 (50–150 mg) tablettar dagleg som fast dosering. Azathioprin må bli omdanna til aktiv medisin (6-TGN) i kroppen før den har effekt. Denne omdanninga varierer noko frå person til person, og det er derfor individuelle forskjellar i døgndose. 6-TGN nivå kan bli målt i blodet og gir grunnlag for dosejustering. Det tar minst 4–8 veker før behandlinga får full effekt, og i mellomtida kan det vere nødvendig å bruke Prednisolon for å halde sjukdommen i sjakk.

Kontrollopplegg under pågåande behandling

Vi fangar opp biverknader av medikamentet ved å ta utvalde blodprøver. Dette er spesielt viktig i starten av behandlinga, sidan dei fleste biverknadene oppstår innan dei første par månadene. Kontrollane er tettast i denne første perioden. Blodprøvene kan bli tatt på sjukehuset, eller hos din eigen lege. Du får blodprøveskjema av sekretær på poliklinikken. Etter eitt år bør blodprøver bli tatt omtrent kvar 3.–4. månad. Fastlegen kan følge dette opp utanom kontrollane på sjukehuset.

Etter

Behandlingsvarigheit

Det finst ikkje klare retningslinjer for kor lenge behandling med azathioprin/Imurel skal halde på. Behandlinga fortset ofte over fleire år ved god effekt. Hos nokre blir medikamentet tatt vekk etter eitt år dersom dei samtidig får biologisk behandling.




Ver merksam

Mange tolererer azathioprin godt og merkar ingen biverknader, men inntil 20–25 % opplever nokre biverknader av medikamentet. Nokre blir kvalme, særleg i starten, men det vil som regel gå over av seg sjølv.

Dersom du får utslett, feber og leddsmerter må du kontakte lege, og mest sannsynleg slutte med azathioprin. Plagene vil då forsvinne.

Det er viktig å oppsøke legen (vanlegvis fastlegen) ved mistanke om infeksjon, sjølv om den er mindre alvorleg, slik at du kan bli undersøkt og eventuelt behandla tidleg. Teikn på infeksjon kan vere feber, vedvarande hoste, følelse av å vere kortpusta, vekttap, nattsveitte, diaré, sår/utslett, tannproblem, svie ved vasslating eller influensaliknande symptom. Om du ikkje får tak i fastlegen, kan du kontakte legevakt, eller eventuelt ringe lege via gastropoliklinikken.

Bukspyttkjertelbetennelse kan førekomme. Då får du typisk feber og smerter øvst i magen, av og til med utstråling til ryggen. Ikkje vent med å kontakte lege.

Risikoen for livmorhalskreft er også noko auka, og vi anbefaler årlege kontrollar med celleprøve hos gynekolog under behandlinga.

Azathioprin påverkar produksjonen av ulike blodcelletypar i beinmergen (oftast kvite blodlekamar, men også raude blodlekamar og blodplater). Milde biverknader er vanlege, blir berre kontrollert og treng ingen behandling. Hos nokre kan denne beinmergshemmande biverknaden bli for kraftig, slik at ein må stoppe azathioprin. Ta kontakt med lege dersom du får sår i munn/nase, naseblødingar eller blodblemmer i huda. Når du sluttar med medisinen, går desse biverknadene tilbake.

Andre forholdsreglar:

Azathioprin gjer at huda blir lysømfintleg, dvs. den toler mindre direkte sollys før den blir skadd. Det er derfor viktig å bruke høg solfaktor på solrike dagar og beskytte huda med hatt/klede for å unngå for mykje eksponering. Risikoen for hudkreft er noko auka etter mange års bruk.

Risiko for lymfekreft er lett auka ved langvarig bruk av azathioprin, i hovudsak hos pasientar over 65 år.

Hos unge menn (under 35 år) er vi tilbakehaldne med å kombinere azathioprin med TNF-hemmar (infliksimab, adalimumab, golimumab mfl.)  i meir enn 6–12 månader, då lengre behandling kan gi auka risiko for ein sjeldan type lymfekreft.

Samtidig bruk av 5-ASA medisinar kan hemme nedbrytinga av azathioprin og dermed auka blodnivåa av verksam medisin (6-TGN), men dette er vanlegvis ikkje eit problem så lenge vi følger med på 6-TGN-nivået.

Bruk av allopurinol (Allopur) (behandling for urinsyregikt) samtidig med azathioprin kan gi svært auka nivå av azathioprin i blodet og gir fare for forgifting. Gastrolege bør ha ansvar for slik behandling med svært reduserte dosar.




Kontakt

Haugesund sjukehus Gastromedisinsk poliklinikk

Kontakt Gastromedisinsk poliklinikk

Oppmøtestad

Du finn oss i 1. etasje på Haugesund sjukehus. Gå til ventesone 7 når du har registrert deg.

Sjølvbetent innsjekk og betaling - Helse Fonna HF

Avbestilling av time/om du ikkje møter - Helse Fonna HF

En høy vinkel av en bygning

Haugesund sjukehus

Karmsundgata 120, 5528 Haugesund

Finn fram

Transport

Det er fleire busstopp like ved og i nærleiken av Haugesund sjukehus.

www.kystbussen.no - Ruteinformasjon for Kystbussen (Bergen-Stord-Haugesund-Stavanger)

www.kolumbus.no - Ruteinformasjon om lokalbussar i Rogaland

Praktisk informasjon

Parkeringshuset nord for sjukehuset er reservert pasientar og besøkande. Alle må betale for parkering. Dette gjer du på p-automatane enten med kort eller kontanter. I tillegg kan du benytte EasyPark appen.

Parkeringshuset har tre ladeuttak.

Reserverte parkeringsplassar

Reserverte plassar for HC-parkering er utanfor hovudinngangen. Hugs å legge parkeringsbeviset godt synleg i frontruta.

Det er reserverte plassar for blodgivarar og dialysepasientar på toppen av parkeringshus. Du vil få utlevert parkeringsbevis frå avdelingen dersom du har rett til å bruke dessa plassane.

Parkeringsavgift

Det er Haugesund Parkering Drift as som har oppfølging av parkeringshuset og parkeringane foran hovudinngangen. Eventuelle klager på p-avgift meldast til dei. Dette finn du også informasjon om på  p-automatane. 

Pris for å parkere på sjukehus i Helse Fonna er 25 kroner i timen. Makspris for eit døgn er 155 kroner.​

Parkering i Haugesund sentrum

Sjå P-kart - Haugesund Parkering

 

Du kan endre timen din inntil 48 timar før oppmøte. Dette kan du gjere på helsenorge.no eller ved å kontakte oss på telefon 52 73 90 00. Kontaktsenteret vårt er opent kl. 07.30 – 15.30.

På helsenorge.no finner du informasjon om timen din i innkallingsbrevet.

Apoteket ligg i første etasje, like bak resepsjonen.

Opningstider:

Måndag-fredag kl. 08.00-16.30.

Mange pasientar og pårørande ønskjer å ta bilete eller video som eit minne frå tida på sjukehuset. Dette er sjølvsagt heilt greit, så lenge det er pasienten eller pårørande og vener det blir teke bilete av.
 
Det er ikkje lov å ta bilete av medpasientar eller tilsett ved sjukehusa. Vi har hatt fleire saker der bilete av medpasientar og tilsette har blitt publiserte på sosiale medium utan at dei har gjeve løyve om det. 

Vi håpar at du syner respekt for personvernet til alle du møter under opphaldet ved sjukehuset, og at du bare tar bilete av eigen familie og vener.​

​Kantina i  6.etasje er open for tilsette, pasientar og besøkande.

Opningstider:
Måndag - fredag kl. 09.30-15.30. Stengt helger og heilagdagar.

Pasientkantine i 4-og 5.etasje er kun open for pasientar.

Fleire av sengepostane har eigne spiserom med enkel sjølvbetening for inneliggande pasientar. Ta kontakt med di avdeling.

Det ligg ein Narvesen kiosk i 1.etasje

Opningstider:
Måndag - fredag kl. 06.30-21.00
Laurdag: 9.00-20.00
Søndag: 10.00-20.00 




​​​​​​​​​Ta med den faste medisinen du brukar. Det kan ta tid å få same medisin frå apoteket.

Dessverre kan tjuveri finne stad på sjukehuset. La ​verdisaker vere igjen heime.

Ta med behagelege klede og gode innesko som er stødige og lette å ta på. Av hygieniske grunnar er det ikkje tillate å gå barbeint på sjukehuset.

Ta med toalettsaker som tannbørste, tannkrem, kam, deodorant og eventuelt barbermaskin. ​Hugs også hjelpemiddel du er avhengig av: til dømes stokk, ​krykker, rullator og rullestol.

God hygiene er ein viktig faktor for å kunne gi god behandling til pasientane.