Behandling av svikt i hypofysen

• Vi tek blodprøvar om morgonen.
• Du må vanlegvis møte fastande for blodprøver om morgonen.
• Du skal vanlegvis ikkje ta morgonmedisinane dine før du kjem, men du må ta dei med. Har du spørsmål om dette, kan du kontakte legen din.

Det kan bli aktuelt å gjere ein Synacthentest for å vurdere di evne til å lage kortisol.

Behandlinga er avhengig av kva grad av hypofysesvikt du har og av kva for hormon / nokre hormon du har for lite av. Vi tilpassar behandlinga slik at ho har ønskt effekt, og slik at du samtidig unngår biverknadar.

Kortisolmangel

Kortisolmangel blir behandla med kortisonacetattablettar. Vanleg dosering er ein halv tablett à 25 mg morgon og middag. Alternativ er prednisolon eller hydrokortison.

Dosane skal aukast ved stress og febersjukdom. Du vil få skriftleg informasjon om dette. Du skal også få delt ut internasjonalt informasjonskort om kortisolmangel. Ved alvorleg sjukdom, traume eller operasjonar må du få kortisonsprøyte og eventuelt væske intravenøst.

Tyroksinmangel

Mangel på tyroksin blir behandla med tyroksintablettar. Dosering er éin gong om dagen. Dosane blir styrte etter effekt og etter måling av tyroksin (fritt-T4) i blodprøve.

Testosteron, østrogen og veksthormon

Vi behandlar mangel på testosteron med krem eller gel som du smør på kvar morgon. Alternativt med ein intramuskulær injeksjon av testosteron kvar 10.–14. veke.

Vi behandlar mangel på østrogen hos kvinner under cirka 50 år med  østrogen/progesteron sekvenstablettar eller plaster.

Ved veksthormonmangel kan behandling tilbydast, også til vaksne pasientar, dersom du har plagsame symptom. Formålet er ikkje at du skal vekse, men at du skal få betre livskvalitet. Erfaringa med behandling av pasientar over 70 år er avgrensa. Veksthormon blir gitt som ein injeksjon under huda kvar kveld. Dette gjer du sjølv etter opplæring.

Barneønske og svangerskap

Pasientar med hypofysesvikt må ha hjelp dersom dei ønskjer barn.

Kvinner som ønskjer barn, vil bli viste til IVF-klinikk (fertilitetsklinikk) for vurdering av hormonell stimulering. Du får opplæring i injeksjon med hormonpreparat.

Menn som ønskjer barn, må som regel avslutte testosteronbehandlinga og starte hormonell stimulering. Dette skjer i samarbeid med behandlande lege og IVF-klinikk. Dersom sædprøve likevel viser dårleg spermieproduksjon, er det vanleg å bli vist til IVF-klinikk for ytterlegare hormonell stimulering.

Kvinner med hypofysesvikt som er gravide, blir følgde opp av endokrinolog. Det er vanleg å auke tyroksindoseringa med cirka ein tredel allereie frå det tidspunktet du får positiv graviditetstest. Veksthormonbehandling blir som regel avslutta før svangerskapsveke 20. Dei fleste pasientar klarer seg med uendra kortisondosering gjennom svangerskap, men det er vanleg å gi intravenøst kortison i samband med fødselen.

Kor lenge varer behandlinga?

Behandling av hypofysesvikt vil vanlegvis vere livslang.